Κατάθλιψη και Ομοιοπαθητική
Κατάθλιψη και Ομοιοπαθητική
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας 350 εκατομμύρια άνθρωποι όλων των ηλικιών στον κόσμο έχουν κατάθλιψη, ενώ μελέτη που πραγματοποιήθηκε σε 17 χώρες έδειξε ότι 1 στους 20 ανθρώπους που συμμετείχαν βίωσαν κάποιο επεισόδιο κατάθλιψης την προηγούμενη χρονιά της ζωής τους. Η κατάθλιψη παγκοσμίως κατέχει την 4η θέση από πλευράς απώλειας ετών ζωής, αναπηρίας και κοινωνικής δυσλειτουργίας, ενώ προβλέπεται πως το 2020 θα καταλάβει τη 2η θέση παγκοσμίως (στις δυτικές κοινωνίες την 1η ανεξαρτήτου φύλου και ηλικίας). Τέλος, μία στις πέντε γυναίκες και ένας στους οκτώ άνδρες αναπτύσσουν κατάθλιψη κάποια στιγμή στη ζωή τους, σύμφωνα με τα υπάρχοντα διεθνή στοιχεία. Οσον αφορά τη χώρα μας, όλο και περισσότεροι άνθρωποι παρουσιάζουν σημάδια κατάθλιψης, λόγω της οικονομικής κρίσης που μαστίζει τη χώρα, τα προβλήματα σχέσεων, τους έντονους ρυθμούς της ζωής και του σύγχρονου τρόπου ζωής.
Με τον όρο κατάθλιψη αναφερόμαστε σε μια ψυχική διαταραχή η οποία εμφανίζεται με καταθλιπτική διάθεση, απώλεια του ενδιαφέροντος ή της ευχαρίστησης, μειωμένη ενεργητικότητα, συναισθήματα ενοχής ή χαμηλής αυτοεκτίμησης, προβλήματα στον ύπνο ή στην όρεξη για φαγητό και χαμηλή ικανότητα συγκέντρωσης. Τα συμπτώματα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα να βιώνει το άτομο σημαντική δυσκολία στο να αντιμετωπίσει τις καθημερινές του ανάγκες.
Η κατάθλιψη είναι μια περίπλοκη και πολυπαραγοντική πάθηση. Τα αίτια της κατάθλιψης χρειάζεται να αναζητηθούν σε ψυχολογικούς, περιβαλλοντολογικούς, γενετικούς, και βιολογικούς παράγοντες. Ο κίνδυνος δηλαδή για την πυροδότηση ενός καταθλιπτικού επεισοδίου μπορεί να οφείλεται σε ψυχικά τραύματα, απώλεια αγαπημένων προσώπων, δύσκολες διαπροσωπικές σχέσεις ή στρεσογόνα γεγονότα τα οποία δρουν με τη συνέργεια γονιδίων, τα οποία αλληλεπιδρούν με περιβαλλοντολογικούς ή άλλους παράγοντες.
Ποια είναι η διαφορά μεταξύ της θλίψης και της κατάθλιψης;
Τα προβλήματα και οι ατυχίες είναι ένα κομμάτι της ζωής και είναι φυσιολογικό οι άνθρωποι να βιώνουν την θλίψη προσωρινά όταν τα πράγματα δεν εξελίσσονται όπως θα ήθελαν. Ετσι λοιπόν λύπη και κατάθλιψη μπορούν να εκδηλωθούν μετά από μία απώλεια, στρες ή αποτυχία των προσπαθειών του ατόμου να εκπληρώσει κάποιο σημαντικό προσωπικό στόχο. Ομως ενώ η θλίψη είναι ένα φυσιολογικό συναίσθημα, η κατάθλιψη είναι μια ασθένεια. Αυτό που χαρακτηρίζει την κατάθλιψη δεν είναι απλά η παρουσία των αρνητικών αισθημάτων αλλά η μεγάλη ένταση και η μακρά τους διάρκεια, το άτομο βιώνει επί μακρόν έντονα συναισθήματα απελπισίας, αυτολύπησης και απόγνωσης, και νιώθει ότι βρίσκεται σε ένα αδιέξοδο. Οταν η θλίψη αντί να μειώνεται με το πέρασμα του χρόνου γίνεται πιο έντονη και διαρκεί περισσότερο από ένα μήνα εμποδίζοντας τις φυσιολογικές δραστηριότητες της ομαλής ζωής όπως είναι η δουλειά, η διατροφή, ο ύπνος και οι στενές μας σχέσεις τότε είναι πιθανόν να υποφέρουμε από κατάθλιψη και να χρειαζόμαστε τη βοήθεια κάποιου ειδικού για να την αντιμετωπίσουμε.
Πολλοί άνθρωποι που πάσχουν από σοβαρής μορφής κατάθλιψη περιμένουν πολύ καιρό πριν αναζητήσουν κάποια θεραπεία ή μπορεί και να μην την αναζητήσουν ποτέ. Είναι πιθανό να μην συνειδητοποιήσουν ότι έχουν μία θεραπεύσιμη ασθένεια, ή να ανησυχούν για την αρνητική στάση της κοινωνίας απέναντι σε κάποιον που χρειάζεται τέτοιου είδους θεραπεία. Τα άτομα με κατάθλιψη συχνά έρχονται αντιμέτωπα με το στίγμα που χαρακτηρίζει τους «ψυχικά ασθενείς» και τα διάφορα ταμπού. Το γεγονός αυτό έχει ως αποτέλεσμα την άρνησή τους να αναζητήσουν βοήθεια στα πρώιμα στάδια της διαταραχής, πριν εγκατασταθούν και ενισχυθούν μέσα τους τα αρνητικά συναισθήματα και σκέψεις.
Ποιά είναι τα συμπτώματα της κατάθλιψης;
Η κατάθλιψη θεωρείται ασθένεια όταν τα συναισθήματα που περιγράφτηκαν προηγουμένως είναι σοβαρά, διαρκούν για αρκετές εβδομάδες και αρχίζουν να παρεμβαίνουν στην εργασία και στην κοινωνική ζωή. Η κατάθλιψη μπορεί να αλλάξει τον τρόπο που οι άνθρωποι σκέφτονται και συμπεριφέρονται καθώς και τις σωματικές τους λειτουργίες. Η κατάθλιψη έχει μια ποικιλομορφία συμπτωμάτων και τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:
- να έχει συναισθήματα φορτισμένα με λύπη ή θλίψη, χωρίς διάθεση για ζωή, "η ζωή δεν έχει νόημα"
- να νιώθει κάποιος ότι είναι ασήμαντος, αβοήθητος και χωρίς ελπίδες
- να κοιμάται περισσότερο ή λιγότερο από το κανονικό
- να τρώει περισσότερο ή λιγότερο από το συνηθισμένο
- να δυσκολεύεται στη συγκέντρωση ή στη λήψη αποφάσεων
- να παρουσιάζει μειωμένο ενδιαφέρον για συμμετοχή σε δραστηριότητες
- να έχει μειωμένη σεξουαλική δραστηριότητα
- να αποφεύγει τους άλλους ανθρώπους
- να νιώθει ενοχή χωρίς να υπάρχει λόγος
- να εμφανίζει έλλειψη ενέργειας και αισθήματα κόπωσης
- να έχει σκέψεις θανάτου ή αυτοκτονίας
Μπορείτε να κάνετε το τεστ κατάθλιψης για μια πρώτη εκτίμηση.
Τα αρνητικά συναισθήματα μπορεί κυμαίνονται μεταξύ της ήπιας θλίψης ή της μελαγχολίας και της βαθιάς απελπισίας. Τα άτομα αυτά θεωρούν την κατάστασή τους μη αναστρέψιμη, κλαίνε συχνά και νιώθουν μια ανεξήγητη εσωτερική θλίψη.
Τι προκαλεί την κατάθλιψη;
Δεν υπάρχει συγκεκριμένη αιτία για την κατάθλιψη, ούτε και είναι πλήρως κατανοητή. Οι παράγοντες που ακολουθούν μπορεί να κάνουν ορισμένους ανθρώπους πιο επιρρεπείς στο να εμφανίσουν κατάθλιψη μετά από κάποια απώλεια ή αποτυχία:
- θλιβερά γεγονότα (θάνατος κάποιου αγαπημένου προσώπου, χωρισμός, διαζύγιο, οικονομικές απώλειες, έντονες προσβολές, κλπ)
- ψυχολογικοί παράγοντες, όπως η αρνητική ή απαισιόδοξες πεποιθήσεις για τη ζωή.
- βιοχημική ανισορροπία στον εγκέφαλο
- γεννετικοί παράγοντες (οικογενειακό ιστορικό κατάθλιψης ή συναισθηματικών διαταραχών).
Πως θεραπεύεται η κατάθλιψη;
Στην ψυχιατρική, για την αντιμετώπιση της κατάθλιψης συνταγογραφείται πρωτίστως αντικαταθλιπτική αγωγή (πχ Zoloft, Seropram, Cipralex, Effexor, Cymbalta, Remeron), ενώ μπορεί να συγχορηγούνται αγχολυτικά (πχ Xanax, Lexotanil, Tavor) και υπναγωγά (Stilnox, Hipnosedon, κα).
Κατάθλιψη και Ομοιοπαθητική
Η κατάθλιψη είναι από τις πιο συχνές ασθένειες που αντιμετωπίζουν οι ομοιοπαθητικοί ψυχίατροι σε καθημερινή βάση. Η ομοιοπαθητική μπορεί να βοηθήσει αποτελεσματικά στη θεραπεία της κατάθλιψης, ιδίως σε περιπτώσεις πρόσφατης έναρξης και σε εκείνες που έχει προηγηθεί ένα σημαντικό στρεσσογόνο γεγονός (όπως πένθος, χωρισμός, κα). Οποιαδήποτε κι αν είναι η πιθανή αιτία για την κατάθλιψη, η κατάλληλη ομοιοπαθητική θεραπεία προσαρμοσμένη στα συμπτώματα του κάθε ασθενούς βελτιώνει όχι μόνο την κατάθλιψη αλλά συνολικά την υγεία. Ο ομοιοπαθητικός ψυχίατρος δεν συνταγογραφεί ένα ομοιοπαθητικό φάρμακο βασισμένος στη διάγνωση της "κατάθλιψης", αλλά καταγράφει συνολικά το ιστορικό του ασθενούς και συνταγογραφεί εκείνο το ομοιοπαθητικό φάρμακο που ανταποκρίνεται στην ολοκληρωμένη εικόνα της ψυχοπαθολογίας. Πλεονεκτήματα της ομοιοπαθητικής θεραπείας είναι η ασφάλεια, η έλλειψη παρενεργειών, η βελτίωση όχι μόνο της ψυχικής κατάστασης αλλά και δευτερευόντων συμπτωμάτων καθώς επίσης και του συνόλου της υγείας του ασθενούς. Τα ομοιοπαθητικά φάρμακα είναι φυσικές ουσίες από το φυτικό, ορυκτό και ζωικό βασίλειο χωρίς παρενέργειες. Η κλινική εμπειρία και πράξη αποδεικνύουν ότι η Ομοιοπαθητική έχει έναν πολύ καθοριστικό ρόλο στην αντιμετώπιση ψυχικών διαταραχών συμπεριλαμβανομένης και της κατάθλιψης. Είναι φυσική, ήπια, αποτελεσματική και χωρίς παρενέργειες θεραπεία.
Σημειώνουμε πως αναλόγως της βαρύτητας της κατάθλιψης (πχ ασθενείς με έντονο αυτοκτονικό ιδεασμό ή σε αγχώδη κατάθλιψη), μπορεί σε κάποιους ασθενείς να χρειαστεί παράλληλη φαρμακευτική αγωγή για ένα διάστημα. Παράλληλα μπορεί να εφαρμοστεί και ψυχοθεραπεία, που ο συνδυασμός τους έχει αποδειχθεί ότι συμβάλει όχι μόνο στην γρηγορότερη και αποτελεσματικότερη απάντηση στην θεραπεία, αλλά μειώνει και τις υποτροπές.
Αριστοτέλης Βάθης
Ψυχίατρος Ομοιοπαθητικός
Ψυχοθεραπευτής, Βιοχημικός, MD, MSc, BSc