Το μέλλον της Ομοιοπαθητικής Ιατρικής

Το Δεκέμβριο του 2000 ο J. Winston σε ένα editorial για το περιοδικό «Homeopathy Today» έκανε κριτική στις νέες «υποθέσεις» στην Ομοιοπαθητική.

Σαν αποτέλεσμα είχαμε ένα γράμμα από φημισμένους ομοιοπαθητικούς (Rajan Sankaran, Roger Morrison, Jonathan Shore, Nancy Herrick, Corrie Hiwat, Harry Van der Zee, Debora Collins et all) που επικρίνανε την θέση του Winston στα πλαίσια της ενότητας (against divisiveness). Δεν είναι πολύς καιρός που ο Γ.Βυθούλκας έγραψε την ξεκάθαρη άποψη του γι αυτό το θέμα στο Homeopathic Links και θάφτηκε η απάντηση από επιθετικά e-mails πιο πολύ για τον τρόπο της αντιπαράθεσης παρά για την ουσία αυτής.

Το ερώτημα που τίθεται είναι συγκεκριμένο.
Πού θέλουν όλοι αυτοί οι «leaders» να οδηγήσουν την Ομοιοπαθητική Ιατρική;
Έχει γεμίσει ο κόσμος από τα σεμινάρια τους που είναι γεμάτα υποθέσεις και θεωρίες. Πρέπει η Αθηναϊκή Σχολή να πάρει θέση;

Μία πρώτη προσπάθεια προς αυτήν την κατεύθυνση είναι το άρθρο αυτό του Ανοιξιάτικου τεύχους της Ε.Ε.Ο.Ι.

Doctrine of Signatures

Η Ομοιοπαθητική Ιατρική είναι μια επιστημονική μέθοδος που χρησιμοποιεί ξεκάθαρα σημεία και γεγονότα (Organon § 2). Δεν είναι τυχαίο που αυτό αναφέρεται από την αρχή στο Organon. Όλα θα πρέπει να επαληθεύονται από οποιοδήποτε ανεξάρτητο παρατηρητή. Και όπου γίνονται κάποια λάθη στις κλινικές παρατηρήσεις αυτά στην πορεία θα πρέπει να διορθώνονται με διαρκή επιστημονική παρατήρηση. Όπως ξέρουμε ο Hahnemann ήταν κάθετα αντίθετος σε οποιαδήποτε υπόθεση, πόσο μάλλον στο αν η μορφή ή οι ιδιότητες κάποιων φυτών ή ζώων έχουν σχέση μετά συμπτώματα που μπορούν τα αντίστοιχα Ομοιοπαθητικά φάρμακα να προκαλέσουν στο άνθρωπο.

Συνεπώς όποιος απομακρύνεται από αυτές τις αρχές θα πρέπει να αναρωτηθεί αν αυτό που κάνει λέγεται Ομοιοπαθητική Ιατρική (γιατί όχι anthroposophy ή spagyrics ή ότι άλλο έχει ξεπεταχτεί τελευταία;)

Materia Medica

Ένας φοιτητής έγραψε στο Hom. Links ότι υπάρχουν πολλοί τρόποι να σκαρφαλώσει κανείς σε ένα βουνό. Σωστά! Αλλά εδώ το πρόβλημα δεν είναι στον τρόπο ανάλυσης ενός περίστατικού αλλά στην ίδια την materia Medica! Όσο συμφωνούμε ποια είναι τα συμπτώματα ενός συγκεκριμένου Ιομοιοπαθητικού φαρμάκου και με ποια κριτήρια θα αξιολογήσουμε την πρόοδο μιας θεραπείας (βλέπε επίπεδα υγείας του Γ. Βυθούλκα και τι πρέπει να περιμένουμε σε κάθε περίπτωση), τόσο η επικοινωνία είναι δυνατή μεταξύ μας. Στο Organon (§ 2) ο Hahnemann επιμένει ότι η κρυμμένη «φύση» του φαρμάκου μπορεί να αποκαλυφθεί μόνο με τα provings και όχι φυσικά με την χρήση του νου μας και με υποθέσεις.

Δυστυχώς σήμερα συχνά μοντέλα, θεωρίες και τρόποι προσέγγισης συγχέονται με γεγονότα που δεν επιδέχονται αμφισβήτηση (θόρυβος στην Materia Medica) π.χ ότι τα ζώα ζηλεύουν ενώ τα φυτά δεν έχουν αυτή την ιδιότητα και η χρήση αυτής της υπόθεσης σαν γενίκευση στα Ομοιοπαθητικά φάρμακα δημιουργώντας κατηγορίες (φυτά- ζώα- ορυκτά) στερείται λογικής. Φυσικά καιί παρόμοιες ουσίες έχουν παρόμοια εικόνα αλλά δεν μιλάμε γι'αυτό.

Ομοιοπαθητική ανάλυση - Σύνθεση

Η δουλειά του Ομοιοπαθητικού γιατρού μοιάζει με αυτή ενός ντετέκτιβ. Μαντεύει σιγά - σιγά κομμάτια ενός μωσαϊκού μέχρι να φτάσει σε μια εικόνα. Στην αρχή βέβαια αυτής της λειτουργίας δεν ξέρουμε που θα βρούμε ακριβώς τα αποφασιστικά κομμάτια κλειδιά του παζλ. Είναι μια τέχνη το μάζεμα, η τοποθέτηση και η κατανόηση της εικόνας που αναδεικνύεται σταδιακά.

Στο τέλος όμως, πρέπει να καταφύγουμε στην Materia Medica και να επιβεβαιώσουμε την εικόνα που σχηματίσαμε. Στην αρχή μπορεί να χρησιμοποιήσουμε και την έμπνευση μας, αλλά θα πρέπει να επιβεβαιωθεί από αντικειμενικά γεγονότα (που είναι η Materia Medica).

Συνεπώς, όλοι οι έμπειροι Ομοιοπαθητικοί γιατροί διαισθάνονται τον κίνδυνο από την «νέα» Materia Medica όπου έχουν παρεισφρήσει ξένα στοιχεία χωρίς απόδειξη (Dream provings - intuition provings - doctrine of signatures - drug families - periodic table etc) που μπορούν να μας οδηγήσουν να κάνουμε τεράστια λάθη με το θόρυβο αυτό!

Φυσικά και τα κλινικά συμπτώματα αν εμφανιστούν πολλές φορές θεραπευμένα πρέπει να τα λάβουμε υπόψιν μας αλλά ο Hahnemann στην Materia Medica Pura τα γράφει στην αρχή κάθε φαρμάκου και είναι έτοιμος να τα αναιρέσει πράγμα που δεν συμβαίνει με τα συμπτώματα του καθαρού proving! (Ολοι ξέρουμε ότι στην πορεία μιας θεραπείας εξαφανίζονται και συμπτώματα που δεν έχουν καμία σχέση με το φάρμακο που δίνουμε!)

Συνεπώς άλλο πράγμα η τεχνική του καθενός για κάθε περίπτωση και άλλο οι βασικές αρχές της μεθόδου (classical provings - Materia Medica Pura) που δεν πρέπει να παραβιάζονται!

Εδώ έχουμε καταλήξει σε "self - fulfilling prophecies" και έχει γεμίσει το Repertory και τα Ομοιοπαθητικά προγράμματα με λάθος ρούμπρικες, π.χ στη ρούμπικα Jealousy (Reference works): androc, apis, cench, corv.c, crot.c, crot.h, elaps, falco-p, helia-ic, helo, lac-c ,lac-cp, lac-eq, lac-f, lac-h, lac-leo, lach, medus, naja, phasc-c, ratt-n, ratt-r, scorp, sep, tarent, teg, ther, vip.

To μόνο πραγματικό evidence που έχουμε είναι για τα Apis και Lachesis (classical provings). Όλα τα άλλα είναι είτε καινούργια φάρμακα (πληροφορίες από Complete Repertory, Sankaran, Vermeullen), είτε κλινικά συμπτώματα (περίπτωση Sankaran, Mangialavori) και η επιλογή του jealousy έχει γίνει καταπατώντας κάθε λογική και με χρήση τεχνικών που δεν έχουν σχέση με την επιστήμη της Ομοιοπαθητικής. Παρόλα αυτά, αυτές οι πληροφορίες μπαίνουν στα βιβλία μας (από «φωτισμένους» ή «νεοφώτιστους» μη γιατρούς που έχουν τεράστια «έμπνευση») και δημιουργούν τεράστιο θόρυβο και πρόβλημα στην δουλειά μας και στην αξιοπιστία μας ! Μην ξεχνάμε ότι οι υποθέσεις είναι μια γενίκευση ενώ ο σκοπός της Ομοιοπαθητικής Ιατρικής είναι η εξατομίκευση και καμία περίπτωση δεν είναι πανομοιότυπη με οποιαδήποτε άλλη πριν από αυτήν! (Hahnemann)

Πλουραλισμός ή χάος

Μπορούμε να καταλάβουμε τίποτα για τις φάλαινες από τα provings της Ambra Grisea; Μπορούμε να καταλάβουμε τίποτα για την απομόνωση και την δυστυχία από την δυναμοποίηση του τείχους του Βερολίνου; Όχι φυσικά!

Ο Scholten μας «διαφωτίζει» για το περιοδικό σύστημα (κάτι σαν την αστρολογία και αντί για ζώδια χρησιμοποιεί τον ατομικό αριθμό και τις κατά περίπτωση ανθρώπινες σχέσεις).

Ο Sehgal βάζει την «σοφία» στις ρούμπρικες, άλλοι βάζουν την μυθολογία ως βάση της Materia Medica, μία σπουδάστρια γράφει τις εμπειρίες της σαν αίγα για να εμπλουτίσει την εικόνα του Lac caprinum! Και όλα αυτά μπαίνουν στην Materia Medica! Ψάχνουν για την ομοιότητα μεταξύ του εσωτερικού του ανθρώπου και του εσωτερικού μηνύματος του φαρμάκου! (Rudolf Steiner).

Αυτό όμως είναι ανθρωποσοφισμός. Η Ομοιοπαθητική Ιατρική είναι φαινομενολογική Ιατρική και δεν στηρίζεται στην πεποίθηση ότι βλέπει την εσωτερική «φύση» των πραγμάτων. Αλλιώς η Materia Medica θα καταλήξει «θεία κωμωδία» με μαγικές προεκτάσεις ( Wichmann).

Βέβαια δεν πρέπει να παραβλέψουμε και ενδιαφέρουσες ιδέες που έχουν αναπτυχθεί από τα ίδια πρόσωπα όπως ο τρόπος που μιλάει ο ασθενής (Sehgal), το ότι η υπεραναπληρωση ενός προβλήματος δεν είναι αναγκαία και η θεραπεία αυτού (Masi) καθώς και η προσέγγιση του Sankaran, να ρωτάμε γιατί συμβαίνει κάτι μέχρι να σταματήσει να δίνει εξηγήσεις ο ασθενής σε συγκεκριμένο κεντρικό του πρόβλημα.

Τέλος ο Scholtern συνεισέφερε στην ταξινόμηση και ομαδοποίηση κάποιων βασικών συμπτωμάτων ομάδων φαρμάκων (π.χ τα κάλια, τα νάτρια κλπ).

Ανακάτεψε όμως την ψυχανάλυση με την Ομοιοπαθητική και τα έβαλε πάνω στον περιοδικό πίνακα δημιουργώντας μια κοσμοθεωρία! (παρασυρμένος κάτι αντίστοιχο πήγε να κάνει και ο Sankaran με τα φυτά και τις επτά κατηγορίες!). Μάλιστα ο Scholten (και τον ακολούθησε ο Sankaran) υπαινίχθηκε ότι από τα αν μέρει στοιχεία ενός αγνώστου φαρμάκου μπορεί να δημιουργήσει εικόνα του φαρμάκου χωρίς provings και στηριζόμενος μόνο στις υποθέσεις που έχει κάνει για τα μεμονωμένα στοιχεία ή για την θέση του φαρμάκου στον περιοδικό πίνακα (έτσι έδωσε εικόνες και για φάρμακα που δεν απαντούν ελεύθερα στη φύση!). Η ζημιά που έχει γίνει με όλα αυτά (ειδικά σε νέους ομοιοπαθητικούς) είναι πολύ μεγαλύτερη των ωφελημάτων.

Επιστημονική Ομοιοπαθητική

Είναι ειρωνεία της ιστορίας ότι μια μέθοδος που βάσει της (για πρώτη φορά στην ιστορία της ιατρικής) είναι η επιστημονική σκέψη, μετατρέπεται με όλα αυτά σε έδρα «εσωτερισμού» και «υποθέσεων».

Ο Hahnemann πάντα έψαχνε τα φαινόμενα και όχι τις υποθέσεις πίσω από αυτά (Organon § 6. υποσημείωση). Είναι κατανοητό το λάθος, όταν δεν βρίσκουμε καθαρή εικόνα φαρμάκου (αρκετά συχνά), να καταφεύγουμε σε υποθέσεις και σε υποκειμενικές παρατηρήσεις, αντί να κοιτάξουμε κατάματα το κενό, που θα γεμίσει σιγά - σιγά από αντικειμενικά συμπτώματα (unprejudiced mind - Kent). Δεν πρέπει η πίστη σε αυθεντίες και υποθετικές θεωρίες να αντικαταστήσει την επιστημονική μαθηματική προσέγγιση της Ομοιοπαθητικής Ιατρικής! Βαθμός βεβαιότητας θεραπείας

Η Ομοιοπαθητική δεν είναι εσωτερισμός αλλά εφαρμοσμένη επιστήμη με καθαρές αρχές, τόσο συμπαγής όσο και η μηχανική επιστήμη στην μέθοδο της.

Εάν οι βασικές αρχές της εφαρμόζονταν ρητά, τότε ακόμα και πρόγνωση μπορεί να γίνει ως προς την δυνατότητα θεραπείας (κατά το ανθρωπίνως δυνατόν). Εάν τα συμπτώματα των provings είναι σωστά, θα πρέπει να αντέχουν σε double-blind ελέγχους (βλέπε εργασία Wallach et al 2004). Εάν δεν αντέχουν πρέπει οι πληροφορίες να αλλάζουν προς την σωστή κατεύθυνση. Αυτό σημαίνει έρευνα στην Ομοιοπαθητική και τέτοια έρευνα πρέπει να παίρνεται σοβαρά υπ' όψιν για την αξιολόγηση της επιστημονικής αξιοπιστίας της ίδιας και των γιατρών θεραπευτών της.

Συμπέρασμα

Ο σκοπός δεν είναι ενότητα με oποιοδήποτε κόστος.

To 1823, ο Grob (μαθητής του Hahnemann ) έγραφε: «όπου οι υποθέσεις και οι αυθεντία δεν ελέγχονται από την αντικειμενική παρατήρηση, τότε η μόδα έρχεται στο προσκήνιο... και όπου η μόδα βάζει όρια στο βασίλειο της, τότε δημιουργούνται επιφανειακοί χαρακτήρες σαν φυσικό φαινόμενο και όλα αυτά τα έλεγε για την συμβατική ιατρική, αν και σήμερα φοβούμαι ότι πιο πολύ αφορά την ομοιοπαθητική της Βομβάης και των Δυτικών οπαδών της που άκριτα ακολουθούν!

Πότε θα σταματήσει η λαίλαπα αυτή που οδηγεί την Ομοιοπαθητική σε ανυποληψία; Πότε θα ξαναγυρίσει η παγκόσμια αυτή ελπιδοφόρα προοπτική ενεργειακής θεραπείας στα συγγράμματα του Hahnemann, του Kent και του Βυθούλκα όπου όλα αυτά έχουν απαντηθεί επαρκώς; Δεν πρέπει η Αθηναϊκή Σχολή (με μέντορα της τον αειθαλή Γ. Βυθούλκα) να αντιδράσει σε παγκόσμιο επίπεδο; Θα πρέπει όλοι μαζί να εργαστούμε γι αυτόν το σκοπό.

Από το περιοδικό HomeoNews, τεύχος 2 (Ανοιξη 2005)

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Βασικό άρθρο αναφοράς
Allgemeine Homoeospathische Zeitung (vol-248)
Klaus Habich, Curt Kosteus, Jochen Rohwer

Συμπληρωματική Βιβλιογραφία
ι. Winston J; Editorial, Homeopathy Today 2000 20:5-6
2. Hiwat C- Harry van der Zee: A man with a mission Interview with George Vithoulkas. homeopathic Links 1999; 12:202-210
3. Morrison, R. : Against Divisiveness Homeopathy Today 2001: 21-22
4. Saine A: Homeopathy versus Speculative Medicine A call to Action. Simillimum 2001; 16: 34-53 5. Hahnemann, S: Organon der Heilkunst . G Auflage, 1921
6. Morrison, R: Final response. American Journal of Homeopathic Medicine 2002; 95: 88-89
7. Hahnemann, S: RAL Bd. 3:47; Beleuchtung der Quellen der gewOhnlichen Materia Medica
8. Wichmann, J: Defining a deferent tradition for homeopathy Homoeopathic Links 2001; 14:202-203
9. "HomOopathie fur die Welt" Welthongrep fur klassische HomOopathie 26 April 1997
10. BuschauerW: Zur authentischen Interpretation der HomOopathie als Vollendung der HippohratischenMedizin 1985
11. Knott, Α.Β Clinical experiences. Proceedings of the Eight Session of the International Hahnemannian Association 1887: 414-418
12. Grob, GW: 1st eine Amalgamierung der Allopathie mit der HomOopathie ihnem beiderseitigen Wesennach mOglich und fur letztere wLlnschenswerth? Stapf s 1824; 3:5
13. Sankaran, R : The Spirit of Homoeopathy. Bombay 1991
14. Sehgal M.L: Wiederentdechung der HomOopathie 2001
15. Schelten .J: Homeopathy and Mineral 1997
16. Zandvoort, R: Reference Works
17. Homeopathic proving symptoms: A blinded placebo controlled pilot study Wallach H, SherrJ, Schreder R, Shabi R, Bond A, Rieberer G (Homeopathy Oct. 2004)
18. The placebo - controlled trial - observations from recearch experience of individualized homeopathic treatment W- Jones E, Thompson EA, Thomas KJ (Homeopathy, Oct. 2004)