Editorial - HomeoNews 17 - "Δυναμική Ομοιοθεραπεία"

Πώς ωριμάζει ο άνθρωπος! Η μια φάση της ζωής του προσπαθεί να σμίξει με την άλλη. Η εποχή της αθωότητας με την εποχή του ενήλικου πραγματισμού, που μια φίλη τον λέει κυνισμό. Έχω την αίσθηση πως η στιγμή που η αθωότητα σε εγκαταλείπει, παρασέρνει μαζί της πολλά περισσότερα από όσα είμαστε ικανοί να αντιληφθούμε, και σου χαρίζει μια οδύνη που κρατά για πάντα. Υπάρχουν μάλιστα πλάσματα που αυτήν την οδύνη δεν θα την αποδεχτούν ποτέ, και θα μείνουν να συνομιλούν με τον (συγκριμένο) πόνο. Τον πόνο της αγνοούμενης αθωότητας, που κατέχει μεταξύ των άλλων δεσπόζουσα θέση. Με το πέρασμα των ετών, αυτός ο πόνος γίνεται πόνος σύντροφος, συνοδοιπόρος, δάσκαλος και μάγος. Χάνεις την αθωότητά σου και βρίσκεις έναν πόνο να σε παρηγορεί, να σε δοκιμάζει και να σε δαμάζει.

Συχνά μεταμορφώνεται. Δεν σου παίρνει όμως καιρό για να τον αντιληφθείς και με ανακούφιση να τρέξεις προς το μέρος του. Μια συνηθισμένη του μεταμφίεση είναι από πόνος να γίνεται φόβος. Για παράδειγμα, ο φόβος της απομυθοποίησης του κόσμου. Στη μαγεία πιστεύουν μόνον οι αθώοι, δηλαδή οι «τρελοί» και τα παιδιά. Η πίστη στον μαγικό τρόπο με τον οποίον μπορεί να συνωμοτήσουν ο χρόνος, ο χώρος και οι καταστάσεις, η πίστη ότι υπάρχει κάτι πέρα και πάνω από την ύλη, το τώρα και τις αισθήσεις, απαιτεί αθωότητα, εμπιστοσύνη στους ανθρώπους, ανιδιοτέλεια και μια ζεστή αγκαλιά με (τα) συναισθήματα. Όταν τα χάνεις αυτά, πονάς, θρηνείς και φοβάσαι για (τα) πάντα. (Θ. Σιώμος).

Ο τρόπος που επικοινωνούμε είναι σύνθετος και πολυποίκιλος. Η προφορική επικοινωνία είναι η πιο επιφανειακή. Επιβεβαιώνουμε τα λεγόμενά μας με μη λεκτικές επικοινωνίες, και δείχνουμε με τη γλώσσα του σώματος, των ματιών και της έκφρασης του προσώπου κάθε πραγματικό συναίσθημα ή σκέψη. Η γνώση της δυναμικής που αναπτύσσεται, θα μας βοηθήσει να χρησιμοποιήσουμε την ευκαιρία που μας δίνουν οι ασθενείς για να παρέμβουμε θεραπευτικά.

Ο ασθενής εκφράζει την παθολογία του με τις λέξεις που χρησιμοποιεί, την εμφάνισή του, τα όνειρά του, τα ενδιαφέροντα και τα χόμπι του, τις σχέσεις του, την κλινική του παθολογία, τις σωματικές αισθήσεις, τους τροποποιητικούς παράγοντες (modalities)…

Ας ξεκινήσουμε από τον Χάνεμανν: «… και για όλες τις περιπτώσεις ασθενειών που πρόκειται να θεραπευθούν, πρέπει να συμπεριλαμβάνεται η ψυχική κατάσταση του ασθενή στο σύνολο των συμπτωμάτων, ως το ουσιωδέστερο…». Αυτό γίνεται σε τέτοια έκταση, ώστε κατά την ομοιοπαθητική επιλογή ενός φαρμάκου, η ψυχική κατάσταση του ασθενή είναι συχνά και κατά κανόνα αποφασιστικό γεγονός, ως ιδιαίτερο γενικό σύμπτωμα που απ' όλα τα συμπτώματά του είναι το λιγότερο πιθανό να μείνει κρυφό σε έναν προσεκτικό παρατηρητή.

Η ίδια ιδέα κυριαρχεί στις παρατηρήσεις του Hering για την κατεύθυνση της θεραπείας, και του Βυθούλκα στους κώνους εσωτερικής ιεραρχίας. Αλλά ας πάμε στον Kent: «Από την εξοικείωση που είχα με τον Swedenborg, βρήκα ομοιότητες μεταξύ αυτών που έμαθα τα τελευταία χρόνια. Ένας άνδρας ασθενής στη διανόηση/συναίσθημα δεν μπορεί να εκτιμήσει την κατάστασή του. Νομίζετε ότι είναι χειρότερα όταν εμφανίζονται ηπατικά συμπτώματα. Αυτή είναι η πορεία από μέσα-έξω. Μην απατάσθε. Η απειλητική κατάσταση του ήπατος θα εξαφανιστεί με το φάρμακο που θα επιλεγεί από τη διανοητική κατάσταση!». ʼλλωστε, η διανοητική/συναισθηματική κατάσταση είναι je (πιο γενική – το όλον) από το moi που είναι το ήπαρ μου. Ο Sankaran αναφέρει: «Το να κατανοήσει κανείς τη διανοητική/συναισθηματική κατάσταση απαιτεί κάποιο βαθμό ενόρασης στον ασθενή, όπως και στο φάρμακο, και είναι πιο δύσκολο από το να παρατηρείς φυσικά συμπτώματα. Τι συνθήκες χρειαζόμαστε ώστε η διανοητική/συναισθηματική κατάσταση να μην παραμένει κρυφή;» και απαντάει: «Χρειάζεται να γίνουμε προσεκτικοί παρατηρητές και να καλλιεργήσουμε την ικανότητα να κοιτάμε μέσα στον ασθενή, όπως και μέσα στο φάρμακο». Πόσες φορές δεν αναρωτιόμαστε τι πραγματικά συμβαίνει στον ασθενή, και μόνο μέσα από αρκετές συναντήσεις αρχίζει να ξεκαθαρίζει μπροστά μας και να αναδύεται η όλη διαταραχή!

Δεν είμαστε αυτόματα καταγραφής περιπτώσεων. Ο τρόπος που αλληλεπιδράμε και κινούμαστε με τους ασθενείς μας, είναι τόσο σημαντικός όσο και η ικανότητα να κάνουμε μια καλή συνταγογράφηση. Στην πραγματικότητα, έχοντας καταγράψει τις πληροφορίες (συμπτώματα ? τους κραδασμούς αυτούς της ψυχής), δημιουργείται μια σύζευξη-συντονισμός και συνεπώς θα πρέπει να διερευνηθεί περαιτέρω η σχέση ασθενή-φαρμάκου-γιατρού για τα πολλές φορές εκπληκτικά αποτελέσματα της επιστήμης μας.

Κωνσταντίνος Τσιτινίδης,
ιατρός, πρόεδρος ΕΕΟΙ
Οκτώβριος 2010