Η Ομοιοπαθητική ΔΕΝ είναι αντίθετη προς την Ορθοδοξία

Αρχή της επιστήμης είναι η παρατήρηση, της φιλοσοφίας η απορία και της θρησκείας η ευλάβεια.

Η επιστήμη, συμπεριλαμβανόμενης της ιατρικής, ξεκινά από ένα πείραμα, η βάση της είναι η συλλογή δεδομένων και η ανακάλυψη συσχετισμών μεταξύ τους. Όμως οι ερευνητές συνήθως δεν σταματούν στο στάδιο εύρεσης στοιχείων, αλλά προσπαθούν να κατανοήσουν και συστηματοποιήσουν το υλικό που συνέλεξε η επιστήμη. Από το στάδιο του πειραματισμού, ο ερευνητής περνά στο στάδιο της αφηρημένης σκέψης - σε μία υπόθεση εργασίας.

Μια υπόθεση είναι μια εικασία που υπάρχει σαν μία εύλογη πιθανότητα μέχρι να χρησιμοποιηθεί. Αλλά, αν όλο και περισσότερα νέα στοιχεία εμφανίζονται εναντίον της, η υπόθεση παύει να ισχύει. Κάθε υπόθεση χρειάζεται συνεχείς διορθώσεις και συμπληρώσεις, αλλά κάποτε φθάνει σε ένα κριτικό σημείο: η υπόθεση πρέπει να μεταλλαχθεί σε μία πιο ρεαλιστική μορφή. Κατά συνέπεια, μία υπόθεση, που μένει μόνο σαν μία αφηρημένη έννοια, θεωρείται επιστημονικά «ως μη υπάρχουσα».

Ο άνθρωπος δεν είναι ικανοποιημένος από τις πρακτικές εφαρμογές της επιστήμης, καθώς αυτές δεν είναι τίποτε άλλο παρά μία ακολουθία φαινομένων. Το ερευνητικό του μυαλό θέλει να βρει την αιτία του φαινόμενου, κατά συνέπεια μετά την υπόθεση, δημιουργεί μια θεωρία, ένα νοητικό κατασκεύασμα που δεν αντέχει σε μία ρεαλιστική απόδειξη.

Υπάρχουν τρεις διαχωριστικές γραμμές:
α) επιστημονικές ιδέες βασισμένες σε κάποια υπόθεση,
β) φιλοσοφία που εμπεριέχει την προσδοκία να βρεθούν γενικοί νόμοι, αφού χρησιμοποιηθούν ως μέσο λογικά συμπεράσματα,
γ) ο τρόπος που το άτομο αντιλαμβάνεται τον κόσμο σε σχέση με τη θρησκεία ή τον αθεϊσμό.

Επομένως είναι αναγκαίο να διαχωρίσουμε την επιστήμη ως διαδικασία εύρεσης δεδομένων από την επιστήμη ως θεωρία. Στην τελευταία περίπτωση, για να το θέσω με περισσότερη σαφήνεια, η επιστήμη είναι ένας αριθμός θεωρητικών συστημάτων που, αρκετά συχνά, το ένα αντιτίθεται στο άλλο.

Επιστήμονες διαφορετικών εποχών και εθνών, συμπεριλαμβανομένων και αυτών της ίδιας περιόδου, είδαν τα ίδια γεγονότα από διαφορετική σκοπιά. Αν εξοικειωθούμε με τις εργασίες ιατρών και φαρμακοποιών του μεσαίωνα και δούμε αυτά τα γεγονότα με το δικό τους μάτι, μπορεί να θεωρήσουμε την ιατρική και τη χημεία σαν απόκρυφες επιστήμες. Αν διαβάσουμε έργα Κινέζων κλασικών ιατρών, θα δούμε ότι οι απόψεις τους έχουν το στοιχείο του δυϊσμού, αφού τα πάντα υπάρχουν ως αλληλεπίδραση δύο στοιχείων: yin και yang. Παρόλα αυτά, η Κινεζική-Θιβετιανή ιατρική συγκέντρωσε ένα σημαντικό ποσό εμπειρικού υλικού, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί (και χρησιμοποιείται) από τη μοντέρνα ιατρική. Η Ινδική ιατρική (με τη διδασκαλία ότι υπάρχει μία κοσμική prana) ίσως δίνει την εντύπωση του φιλοσοφικού μονισμού, ενώ η μεσαιωνική ιατρική με την ορολογία της μοιάζει με ερμητισμό.

Ακόμα και σε νεώτερες εποχές, κάποιοι νατουραλιστές (για παράδειγμα ο διάσημος Γκαίτε) νόμιζαν ότι φαντάσματα-δαίμονες κατοικούσαν στη γη και βοηθούσαν σε κάθε διαδικασία. Κατά συνέπεια, πρέπει να διαχωρίσουμε την επιστημονική γνώση και την συσσωρευμένη εμπειρία φυσικής ζωής από μια αναξιόπιστη θεωρητικολογία, όπως και την ανάμειξη επιστήμης και φιλοσοφίας από την κοσμοθεωρία. Περισσότερα παραδείγματα καταγράφονται παρακάτω. Ο Αϊνστάιν, ο σπουδαιότερος φυσικός του 20ου αιώνα, ήταν πανθεϊστής, αλλά δεν μπορούμε να συμπεράνουμε από αυτό ότι η φυσική είναι ένα πανθεϊστικό σύστημα που αρνείται τον Χριστιανισμό. Ο εξέχων φυσικός Κιουρί ήταν υλιστής, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι η φυσική εμπεριέχει τον αθεϊσμό και επομένως οι Χριστιανοί θα πρέπει να την αποφεύγουν.

Οι συγγραφείς του φυλλαδίου «Religious and Medical Aspects of Homeopathy» , που δημοσιεύθηκε στο διαδίκτυο, έκαναν ένα παρόμοιο λογικό σφάλμα, μπέρδεψαν την Ομοιοπαθητική με θεωρήσεις των Hahnemann, Kent και άλλων με τις οποίες δεν συμφωνούν όλοι οι ομοιοπαθητικοί. Δεν υπάρχει απόδειξη σύνδεσης αυτών των θεωρήσεων με την Ομοιοπαθητική ως θεραπευτικό σύστημα. Εξάλλου, δεν υπήρξε γενική παραδοχή αυτών των απόψεων, αλλά μόνο δηλώσεις των συγγραφέων a priori.

Όσο για την Ομοιοπαθητική, αυτή είναι μια πειραματική επιστήμη και το εργαστήριο της είναι ο ίδιος ο ανθρώπινος οργανισμός. Ο Hahnemann, όπως και άλλοι πειραματιστές, «δοκίμασε» τα φάρμακα στον εαυτό του. Δεν αποκόμισε τα πορίσματα του ξεκινώντας από θεωρητικές βάσεις. Κατά συνέπεια, οι δηλώσεις κάποιων ομοιοπαθητικών (συμπεριλαμβανόμενου και του Hahnemann) σχετίζονται με την κοσμοθεωρία των συγγραφέων τους και των ιδεών της εποχής τους και όχι με τα κλινικά δεδομένα. Υπάρχουν ορισμένες αντιφατικές θεωρίες (τουλάχιστον 10) στη μοντέρνα κοσμογονία, αλλά καμία από αυτές δεν μπορεί να θεωρηθεί ως αποδεδειγμένη, ως κατάλληλη για μαθηματική ανάλυση με ακρίβεια. Αλλά εξαιτίας αυτού δεν μπορούμε να απορρίψουμε την αστρονομία ως επιστήμη. Ο διάσημος Heisenberg, ιδρυτής της κβαντικής μηχανικής, πλησίαζε αρκετά τη θεωρία του Δημόκριτου για το άτομο και είχε ενθουσιαστεί από αυτήν. Αλλά εξαιτίας αυτού δεν μπορούμε να συμπεράνουμε ότι η κβαντική μηχανική είναι ίδια με τη θεωρία του Δημόκριτου.

Επομένως, ο Hahnemann και κάποιοι εξέχοντες ομοιοπαθητικοί, προκειμένου να ερμηνεύσουν τη δράση των ομοιοπαθητικών φαρμάκων στον ανθρώπινο οργανισμό, οδηγήθηκαν σε συμπεράσματα από τις a priori ιδέες τους. Γενικά, η ιατρική, όπως και άλλες εφαρμοσμένες επιστήμες μπορεί να είναι σε θέση να απαντήσουν σε ερωτήματα όπως «τι» και «πώς», αλλά ένα μυστηριώδες «γιατί» θα παραμένει -πιθανώς για πάντα- σαν υπόθεση και εικασία. Ο Hahnemann χρησιμοποίησε όρους και ιδέες της τότε ιατρικής, όπου λέξεις όπως «δονήσεις», «αιθερικά σώματα» κ.λ.π. υπήρχαν στο λεξιλόγιο των Ευρωπαίων θεραπευτών διάφορων ειδικοτήτων, φράσεις που κληρονομήθηκαν κυρίως από αλχημιστές και ερμητιστές του μεσαίωνα. Σε αυτή την περίπτωση θα μπορούσαμε να πούμε ότι η ιατρική όφειλε να συνεχίσει σαν μίμηση του αποκρυφισμού. Αρχαίοι Έλληνες και Ρωμαίοι θεραπευτές, παρόλο που είχαν συγκεντρώσει αξιόλογο εμπειρικό υλικό, έστελναν τους ασθενείς τους στους ναούς του Ασκληπιού. Οι ιερείς αυτών των ναών είχαν μεγάλη γνώση της ιατρικής, συγχρόνως όμως είχαν και μία παγανιστική δοξασία, αλλά εξαιτίας αυτού του γεγονότος δεν μπορούμε να θεωρήσουμε σύμφυτες τη φαρμακολογία και την ειδωλολατρία.

Πρέπει να αναφέρουμε ότι η έννοια του αιθέρα ως ένα ειδικό στοιχείο και των αιθερικών σωμάτων ως μια απροσδιόριστη ουσία, ήταν διαδεδομένες στην επιστήμη μέχρι το μέσο του 19ου αιώνα. Κάποιοι θεολόγοι που ήθελαν να τονίσουν ότι η ψυχή δεν εμπεριέχει ύλη συνέκριναν τις ψυχές με αιθερικά σώματα.

Σήμερα, αυτοί οι όροι δεν χρησιμοποιούνται πια στα επιστημονικά συγγράμματα και μπορούμε να τους συναντήσουμε μόνο σε αποκρυφιοτικά βιβλία. Η ιατρική των Ευρωπαίων έχει δανειστεί πολλά από τους ιθαγενείς των αποικιών τους, αφού αυτοί ήταν ιδιαίτερα εξοικειωμένοι με την τοπική χλωρίδα και πανίδα. Οι επιστήμονες ενδιαφέρονταν περισσότερο για τα φάρμακα και τις θεραπευτικές που οι ιθαγενείς γνώριζαν παρά για τις θεωρίες τους για την αρρώστια: ότι ήταν τάχα μία υλοποιημένη μορφή φιδιού, που έπρεπε να βγει από το σώμα για να γίνει καλά ο ασθενής.

Ο Παράκελσος, ο πατέρας της μοντέρνας χημειοθεραπείας, έδωσε ένα αποκρυφιστικό μοντέλο του κόσμου στα θεωρητικά του έργα. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να δηλώσουμε ότι ένας γιατρός που δίνει κυρίως χημικά φάρμακα, είναι...μάγος. Ο διάσημος Ρώσος φυσικός Tsiolkovsky, ο δημιουργός των πρώτων πειραμάτων για διαστημόπλοιο, έβλεπε το διάστημα είτε από τη σκοπιά της θεοσοφίας είτε του πνευματισμού. Παρόλα αυτά, η μοντέρνα επιστήμη δανείστηκε τις ιδέες του για τη δημιουργία διαστημόπλοιων, αλλά όχι τις δαιμονολογικές απόψεις του για το διάστημα.

Αλλά η κύρια επιβεβαίωση της Ομοιοπαθητικής ότι αποτελεί ένα καθαρά εμπειρικό σύστημα και η αποκατάσταση της βασίζεται κυρίως στη θέση που έχουν πάρει γι' αυτήν διακεκριμένες προσωπικότητες της Ορθοδοξίας.

Ανάμεσα σε αυτούς μπορούμε να αναφέρουμε τέτοια εξέχοντα πρόσωπα, όπως ο Khomynkov, που έδινε στους χωρικούς του ομοιοπαθητικά φάρμακα. Ο Pirogov, ο οποίος κρατούσε πάντα ομοιοπαθητικά φάρμακα στσ/'ταξίδια του. Ο St. loann of Kronstadt, o οποίος καθαγίασε την πρώτη ομοιοπαθητική κλινική στην Αγία Πετρούπολη και ήταν τιμώμενο μέλος της Ομοιοπαθητικής Εταιρείας. Ο Theofan Zatvornik, που πήρε ομοιοπαθητικά φάρμακα και είχε εξαιρετικά αποτελέσματα (είναι σημαντικό το γεγονός ότι στις επιστολές του απέρριψε οποιαδήποτε σύνδεση ανάμεσα στην Ομοιοπαθητική και τον υπνωτισμό). Ο Αγιος επίσκοπος Ignaty Brianchaninov, που έδινε ομοιοπαθητικά φάρμακα στους ασθενείς του. Ο Αγιος μάρτυρας Τσάρος Nicholas II «πατρονάρισε» την Ομοιοπαθητική, ενώ Γεωργιανοί πατριάρχες, όπως οι Kallistrat και Ephrem, ακολούθησαν επίσης ομοιοπαθητική θεραπεία. Στο σημείο αυτό θα αναφέρω μία ιστορία.

Στην δεκαετία του 1950 ήταν πολύ δύσκολο να βρεθεί κληρική βιβλιογραφία και κάποια κυρία, που είχε στενές σχέσεις με την ανώτατη ιεραρχία της Ρώσικης Εκκλησίας, θεωρώντας ως ευκαιρία την επίσκεψη του Πατριάρχη Alexis Ι στη Γεωργία, του ζήτησε να της στείλει ένα βιβλίο από τον Ignaty Brianchaninov μέσω κάποιων γνωστών ατόμων. Δεν ξέρω ακριβώς πώς και σε ποιόν προωθήθηκε αυτό το αίτημα, αλλά, μετά από ορισμένο χρονικό διάστημα, η κυρία έλαβε ένα πακέτο που περιείχε το ομοιοπαθητικό φάρμακο «Ignatia».

Επίσης, ανάμεσα στους ανθρώπους που βρίσκονταν κοντά στη St. Blessed Matrona, υπήρχαν δύο ομοιοπαθητικοί. Η ίδια τηρούσε θετική στάση απέναντι σε κάποιους ομοιοπαθητικούς που, κατά την άποψη του Χριστιανισμού, είχαν κακή φήμη. Έστειλε μάλιστα την πνευματική της κόρη σε κάποιον από αυτούς για ομοιοπαθητική θεραπεία. Αυτό το γεγονός αναφέρεται με λεπτομέρειες στα απομνημονεύματα της Blessed Matrona, τα οποία γράφτηκαν από αυτούς που έζησαν κοντά της.

Αν η Ομοιοπαθητική είχε πραγματικά σχέση με τον αποκρυφισμό και τον δαιμονισμό, οι Αγιοι ασκητές θα είχαν νιώσει τον πνευματικό κίνδυνο από αυτή τη θεραπεία και με τη βοήθεια της Χάρης του θεού, θα είχαν εκδηλώσει αντιπάθεια προς μία τέτοιου είδους θεραπευτική μέθοδο, όπως συμβαίνει με οτιδήποτε συνδέεται ή αφορά το διάβολο.

Ο St. loann του Kronstadt εξόρκιζε τους δαίμονες. Πως ήταν δυνατόν να τον εξαπατήσει ο διάβολος με την Ομοιοπαθητική; Ο St. Ignaty Brianchaninov δίδαξε στα βιβλία του τον τρόπο με τον οποίο ξεχωρίζουμε τη δράση των πνευμάτων (φωτεινών και σκοτεινών) στην ανθρώπινη ψυχή. Ήταν δυνατόν να μην αναγνωρίσει την δράση του δαίμονα, αλλά αντίθετα να τον βοηθήσει εγκρίνοντας τα ομοιοπαθητικά φάρμακα; Νομίζω ότι η υπόσταση των Αγίων που αναφέρονται εδώ είναι αρκετή εγγύηση, ώστε να δίνεται η απάντηση στο αρχικό ερώτημα.

Η εποχή μας δυστυχώς δεν μας έδωσε έναν δεύτερο loann της Kronstadt, αλλά αντίθετα δημιούργησε ένα μεγάλο αριθμό πυγμαίων, που ενώ δεν έχουν ούτε πνευματική εμπειρία ούτε γνώση των έργων των Αγίων Πατέρων, παρόλα αυτά με περίσσεια αυτοπεποίθηση απορρίπτουν πράγματα που δεν καταλαβαίνουν.

Από το περιοδικό ΟΜΟΙΟπαθητική Ιατρική, τεύχος 38

Διαβάστε για "Τα Αδιέξοδα της σύγχρονης Δυτικής Ιατρικής" και την ανάγκη επαναπροσδιορισμού του νοήματος της Υγείας και της Νόσου" από τη διάλεξη που έδωσε ο πατήρ Φιλόθεος Φάρος στα πλαίσια του 11ου Πανελληνίου Συνεδρίου της Ελληνικής Εταιρείας Ομοιοπαθητικής Ιατρικής.