Οστεοπαθητική κάκωση και θεραπευτική προσέγγιση

Της Μαργαρίτας Παπαδημητριου-Boulenger, Οστεοπαθητικου D.O., από το περιοδικό Ομοιοπαθητική Ιατρική, τεύχος 28

Σε προηγούμενο τεύχος κάναμε μια γενική πληροφόρηση για την οστεοπαθητική επιστήμη. Στη συνέχεια δίνουμε την προσέγγιση του ασθενούς από τον Οστεοπαθητικό D.O. και τη θεραπευτική του παρέμβαση, θα υπενθυμίσουμε ορισμένα βασικά χαρακτηριστικά της Οστεοπαθητικής:

Είναι μια θεραπευτική προσέγγιση που λαμβάνει υπόψη τους μηχανικούς και δυναμικούς κανόνες στους οποίους υπόκεινται οι επιρροές και οι αντιδράσεις του σώματος. Θεωρεί ότι η άμυνα και επιβίωση του σώματος μπορεί να είναι καλή, αν οι προϋποθέσεις της κινητικότητας είναι φυσιολογικές, συνδυασμένες με τη σωστή και προσαρμοσμένη διατροφή. Εκεί που υπάρχει κίνηση δύσκολα θα εγκατασταθεί η πάθηση. Η κίνηση είναι η βασική προϋπόθεση της καλής κυκλοφορίας του αίματος και των υγρών του σώματος. Οι ιστοί του ανθρώπινου σώματος είναι διαμορφωμένοι από τις κινητικές και λειτουργικές τους ανάγκες. Όπου η αιμάτωση είναι καλή, δύσκολα θα διαμορφωθούν παθολογίες. Όλο λοιπόντο σώμα είναι μια συνεχόμενη προσπάθεια ισορροπιών. Τόσο στο βιοχημικό σκέλος όσο και στο βιοδυναμικό και κινητικό.

Οστεοπαθητική κάκωση

Σύμφωνα με την ορολογία της οστεοπαθητικής επιστημονικής προσέγγισης, η οστεοπαθητική κάκωση προσδιορίζεται από την έλλειψη της δυνατότητας να κινηθεί μια άρθρωση, ένα όργανο, ένας ιστός, σε σχέση με τον άλλο. Μια κατάσταση που θα προκαλέσει ποικίλες αντιδράσεις όπως: Υπερευαισθησία της περιοχής, μυϊκούς σπασμούς, ριζίτιδες (ερεθισμό της ρίζας του νεύρου), κακό συγχρονισμό κινήσεων, οίδημα, αντιδράσεις σε πιο μακρινές περιοχές, ταλάντευση της μεταβολικής ισορροπίας είτε τοπικά είτε συνολικά από την περιοχή της οστεοπαθητικής κάκωσης, κλίσεις των σπονδύλων (όταν πρόκειται για τη σπονδυλική στήλη) ή υπεξαρθρήματα των αρθρώσεων της σπονδυλικής στήλης και των άνω και κάτω άκρων, νευρολογικές αντιδράσεις, πόνος, «κάψιμο», μυρμήγκιασμα, πάρεση του νεύρου (σε προχωρημένες καταστάσεις) Και άλλες χαρακτηριστικές ενδείξεις που ακολουθούν τις οστεοπαθητικές κακώσεις.

Ένα μεγάλο κέντρο των οστεοπαθητικών κακώσεων είναι η σπονδυλική στήλη, που με τη σοφή διαμόρφωση της ανταποκρίνεται σε όλες τις κινήσεις του σώματος όσο μικρές και να είναι και μπορεί να δέχεται πιέσεις ανομοιογενείς.

Η μηχανική διοργάνωση αυτού του συνόλου των σπονδύλων διαμορφώνεται και λειτουργεί εφόσον οι φυσιολογικές προϋποθέσεις της κίνησης είναι εφικτές. Ένα παλιό χτύπημα, μια «ψυχική φόρτιση», μια κακή επαγγελματική στάση, η παχυσαρκία, γίνονται προϋποθέσεις δυσκινησιών μεταξύ των σπονδύλων, που επηρεάζουν αρνητικά τον ασθενή στην καθημερινή ζωή του όσο και στον ψυχισμό του.

Ο οστεοπαθητικός θα πάρει με πολύ προσοχή το ιστορικό του ασθενούς, θα δει τις ακτινογραφίες, αξονική, μαγνητική, θα λάβει υπ' όψη τα προηγούμενα ιατρικά δεδομένα και μετά θα κάνει την κλινική εξέταση.

Κλινική εξέταση

Παρατήρηση του ασθενούς στην όρθια, καθιστή και οριζόντια στάση, στο βάδισμα, στην κάμψη του σώματος προς τα μπρος, πίσω, πλάγια και στη στροφή, για επισήμανση όλων των χαρακτηριστικών θέσεις των σπονδύλων. Εάν π.χ. ένας σπόνδυλος έχει μια μικρή στροφή και κλήση σε σχέση με τους άλλους σπονδύλους θα επιδεινωθεί η στροφή κατά την κάμψη.

Όπως επίσης όταν οι αρθρώσεις μεταξύ των δύο σπονδύλων είναι μπλοκαρισμένες δεν μπορεί να καμφθεί ο σπόνδυλος. Οι σπόνδυλοι μεταξύ τους κάνουν κινήσεις μικρής εμβέλειας, αλλά απαραίτητες για την κινητική υγεία και φυσιολογία του σώματος. Ο οστεοπαθητικός θα προσπαθήσει να εξηγήσει τις αιτίες αυτές της συγκεκριμένης δυσλειτουργίας και με τις τεχνικές που διαθέτει να βοηθήσει στην επαναφορά της φυσιολογικής κίνησης (εφόσον δεν υπάρχουν προχωρημένες αλλοιώσεις που προοδευτικά θα καταλήξουν στις αγκυλώσεις, δηλαδή στην πλήρη ακινησία).

Μεγάλη σημασία έχουν η περιγραφή των συμπτωμάτων από τον ασθενή και οι τυχόν προηγούμενες θεραπευτικές παρεμβάσεις. Εάν υπάρχουν ουλές από επεμβάσεις, που ίσως είναι οι αρχικές αιτίες της οστεοπαθητικής κάκωσης που διαμορφώθηκαν σε μακρόχρονο διάστημα, πρέπει να εντοπιστεί η περιοχή του πόνου και να διαπιστωθεί τόσο η ένταση του, όσο και οι μακρινές αντανακλαστικές ενδείξεις. Και η προσεκτική εξέταση των ακτινογραφιών, για την επισήμανση της διαμόρφωσης των οστών, της αρτιότητας των αρθρικών επιφανειών, τη διαπίστωση των μυϊκών συσπάσεων και το ύψοςτων μεσοσπονδυλίων δίσκων.

Εικόνα 1: Εκτός από τις βαριές κακώσεις (κατάγματα, εξαρθρήματα) υπάρχουν και άλλες που πολλές φορές δεν τους δίνουμε ιδιαίτερη προσοχή, ενώ αφήνουν τα ίχνη τους στους ιστούς μας. Στο σχήμα αυτό μπορούμε να προσδιορίσουμε με μια βαθμολόγηση από το 1 ως 10 το πεδίο δράσης της Οστεοπαθητικής θεραπείας ή τις περιπτώσεις που χρειάζονται κάποια άλλη θεραπευτική προσέγγιση.

Η ακτινογραφία είναι απαραίτητη πληροφόρηση, που διευκολύνει τον οστεοπαθητικό στους θεραπευτικούς χειρισμούς που θα πρέπει, ενδεχομένως, να κάνει, δίνοντας του συγχρόνως τις ενδείξεις για την αποφυγή χειρισμών όπως π.χ. σε περιπτώσεις σπονδυλολίσθησης, οστεοπόρωσης ή μιας αυξημένης σκολίωσης σε εγκυμοσύνη .Επίσης στις γυναίκες πρέπει να ληφθούν υπόψη οι συνθήκες του τοκετού. Εάν οι εξωθήσεις γίνανε φυσιολογικά η υπήρξαν πιέσεις στην κοιλιά κατά την εξώθηση. Στην περίπτωση αυτή υπάρχει πιθανότητα μιας ενδεχόμενης αρχής ολίσθησης των οσφυϊκών σπονδύλων, όπως επίσης και προβλήματα στις ιερολαγώνιες αρθρώσεις. Ο οστεοπαθητικός θα ελέγξει ένα-ένα τους σπονδύλους, αρχίζοντας από την αυχενική μοίρα μέχρι την οσφυϊκή μοίρα, και τις αρθρώσεις, από τις ιερολαγώνιες, τις κατ' ισχίων, των γονάτων, των ποδιών, και των άνω άκρων. Η εξέταση θα συνεχιστεί με νευρολογικά τεστ: μυϊκού τόνου, τενόντων, ψηλάφησης για την πληροφόρηση των αισθησιακών νεύρων, τεστ του Kleyne για τη διαπίστωση της αρτιότητας των σπονδυλικών αρτηριών στην αυχενική μοίρα, του Lasegue για το ισχιαίο νεύρο κ.λ,π. Ο οστεοπαθητικός πρέπει να οριοθετήσει το χώρο της δράσης τους: Θα πρέπει αν χρειαστεί να συνεργαστεί και με άλλες ειδικότητες.

Θεραπευτική προσέγγιση

Η θεραπευτική προσέγγιση γίνεται με μια προετοιμασία των ιστών (μυϊκών συστημάτων, περιτονιακών ιστών (fascia)) και με ειδικούς χειρισμούς, άμεσους στην περιοχή της οστεοπαθητικής κάκωσης ή έμμεσους, διευκολύνοντας τους τελικούς χειρισμούς.

Από τις πολλές τεχνικές χειρισμών για την απελευθέρωση κάθε άρθρωσης θα πρέπει να διαλέξουμε τους πιο ήπιους και τους πιο ειδικούς για κάθε περίπτωση. Παράλληλα με τους χειρισμούς που κάνουμε, μπορούμε να «χρησιμοποιήσουμε» τις αναπνευστικές κινήσεις του θώρακα για τη διευκόλυνση των χειρισμών μας.

Όταν πρόκειται να κάνουμε ένα χειρισμό σε μια άρθρωση, θα πρέπει να εξηγήσουμε στον ασθενή τον ήχο που θα ακούσει. Πολλές φορές εντυπωσιάζει τους ασθενείς το «ΚΡΑΚ» που ακούγεται. Αυτό ανταποκρίνεται στην απομάκρυνση των αρθρικών επιφανειών για ένα πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, που έχει σαν αποτέλεσμα το αρθρικό υγρό να κυκλοφορήσει πιο άνετα μέσα στην άρθρωση.

Είναι ένας χειρισμός που διευκολύνει την κινητικότητα της άρθρωσης και προωθείται η επαναφορά της φυσιολογικής κίνησης. Αυτό που λέμε deblocage.

Η οστεοπαθητική επιστήμη είναι η προσπάθεια της επαναφοράς της φυσιολογικής κίνησης. Τόσο απλά! Από το «anormal» να έρθουμε στο «normal». Ο οστεοπαθητικός δεν θα «σπρώξει» τον σπόνδυλο να μπει στη θέση του, αλλά θα δώσει τη δυνατότητα στη φύση να ξαναβάλει όσο καλύτερα μπορεί τις αρθρώσεις στη λειτουργική τους θέση.

Το πιο σημαντικό είναι να κάνουμε μια «συνεργασία» με τον ασθενή, ώστε το πρόβλημα να μην ξανάρθει σύντομα! Ή τουλάχιστον να παρακολουθεί ο ίδιος ο ασθενής την εξέλιξη της κινητικότητας του και να ζητήσει έγκαιρα τη βοήθεια που του χρειάζεται, πριν ξαναπέσει στις επώδυνες καταστάσεις που ήδη έχει ζήσει «και που δεν εύχεται ούτε στον εχθρό του» όπως το διατυπώνει.

Κλείνοντας αυτή τη σύντομη επεξήγηση πάνω στην οστεοπαθητική προσέγγιση, θα πρέπει να αναφέρουμε ότι η οστεοπαθητική προλαμβάνει μεγάλες καταστροφές στους ιστούς, εκτός του ότι ο ασθενής ανακουφίζεται βλέποντας ότι το πρόβλημα του αρχίζει να βρίσκει τη λύση του, χωρίς την απειλή της χειρουργικής επέμβασης και τις προσφυγές στη συνεχή φαρμακευτική παροχή.

Ενδεικτικά, μέρος των παθήσεων που αναλαμβάνει ο οστεοπαθητικός είναι: Οσφυαλγίες, νευραλγίες, πονοκέφαλοι (μηχανικής προέλευσης), δύσπνοιες από κακή κινητικότητα της θωρακικής μοίρας, δισκοπάθειες πρώτων βαθμών, καρπιαίο σύνδρομο, αυχεναλγίες, άλγη της περιοχής της λεκάνης κατά την εγκυμοσύνη, άσχημη σύγκλιση της άνω και κάτω γνάθου και πολλές παθήσεις που η συμβατική ιατρική τις κατατάσσει στις «αγνώστου αιτίας».