Ο Τζίμμυ, εννέα ετών, βρισκό ταν σε συνεχή ενέργεια και δραστηριότητα. Τιναζόταν συνέχεια από τη θέση του στην αίθουσα διδασκαλίας και δεν άφηνε τα άλλα παιδιά σε ησυχία. Μουρμούριζε, κουνιόταν νευρικά, τραγουδούσε κουνώντας πέρα-δώθε τα πόδια του και χτυπώντας τα δάχτυλα του στο θρανίο. Μιλούσε ακατάπαυστα, συνέχιζε μάλιστα να μιλάει στα αδέλφια του το βράδυ ακόμα και όταν αυτά είχαν ήδη αποκοιμηθεί. Καταπιανόταν με οτιδήποτε μπορούσε να βρει για να βρίσκεται σε διαρκή απασχόληση. Έπαιζε με κουδουνίστρες, με καραμούζες, με το πιάνο. Σύμφωνα με τα λόγια της μητέρας του «ποτέ δεν σταματούσε». Ο Τζίμμυ ήταν τόσο ανυπόμονος που τραβούσε και έβγαζε τα χαλαρά νεογιλά δόντια του, αντί να περιμένει νά πέσουν μόνα τους. Δεν ήταν δυνατόν να αφεθεί χωρίς επίβλεψη γιατί τριγυρνούσε εδώ κι εκεί. Έκλεβε μικρά αντικείμενα, όπως νομίσματα και καραμέλλες. Παρά την «μανιακή» συμπεριφορά του, η μητέρα του Τζίμμυ τον περιέγραψε ως «αξιαγάπητο, με χρυσή καρδιά» - ήταν ο πρώτος που θα έδινε τη σοκολάτα του σε ένα άλλο παιδί.

Το πρόβλημα του Τζίμμυ διαγνώσθηκε ως Διαταραχή Ελαττωματικής Προσοχής (Δ.Ε.Π.) - ή υπερκινητικότητα σε απλή ορολογία - και η μητέρα του ήθελε ο Τζίμμυ να αποφύγει να πάρει Ritalin, ένα διεγερτικό που είναι η συνηθισμένη θεραπεία για υπερκινητικά παιδιά. Ηξερε ότι επιλέγοντας την «ορθόδοξη» ιατρική θεραπεία ίσως σήμαινε ότι ο γιος της θα ήταν κάτω από φαρμακευτική αγωγή για χρόνια, αντιμετωπίζοντας πιθανές παρενέργειες όπως πονοκεφάλους και αϋπνία. Μια και αυτή και τα άλλα παιδιά της είχαν θετικά αποτελέσματα με ομοιοπαθητική θεραπεία για ποικίλα σωματικά και ψυχικά ενοχλήματα, ήταν αισιόδοξη ότι η ομοιοπαθητική θα είχε μια λύση και για το πρόβλημα του Τζίμμυ. Έχοντας εντυπωσιασθεί από την αποτελεσματικότητα της ομοιοπαθητικής χωρίς παρενέργειες, αναρωτήθηκε «γιατί πρέπει να δώσω στον Τζίμμυ φάρμακα, εφ' όσον υπάρχει μια ασφαλέστερη, περισσότερο φυσική αγωγή;»

Αφού είδα τον Τζίμμυ και πήρα ένα αναλυτικό ιστορικό, του έδωσα μια δόση Tarentula hispanica, ένα ομοιοπαθητικό. Αυτό το φάρμακο είναι κατάλληλο για ανθρώπους με υπερδιεγερμένο νευρικό σύστημα που τους είναι δύσκολο να καθήσουν ακίνητοι. Αγαπούν το χορό, τα ζωηρά χρώματα, τη ζωντανή μουσική και ίσως έχουν τάση προς κλεπτομανία - όλα αυτά τα χαρακτηριστικά υπήρχαν στον Τζίμμυ. Κυρίως όμως διάλεξα την Tarentula λόγω της υπερκινητικότητας του Τζίμμυ, της ψυχαναγκαστικής παρόρμησης του να είναι σε διαρκή βιασύνη. Τίποτα δεν φαινόταν να συμβαίνει με ταχύτητα που να ικανοποιεί τον Τζίμμυ. Το νευρικό του σύστημα έμοιαζε να είναι συνεχώς κουρντισμένο, πράγμα που έκανε την Tarentula να είναι πιθανώς το κατάλληλο φάρμακο γι' αυτόν.

Δυστυχώς, η Tarentula δεν είχε καμμία επίδραση στη συμπεριφορά του Τζίμμυ και μετά από πέντε εβδομάδες ήταν σαφές ότι ούτε επρόκειτο να έχει. Ήξερα ότι ένα και μόνο ομοιοπαθητικό φάρμακο θα μπορούσε να αλλάξει βαθιά τη συμπεριφορά του Τζίμμυ. Ποιο ήταν αυτό άραγε; Συζητώντας την περίπτωση του Τζίμμυ με τον σύζυγο μου, επίσης ομοιοπαθητικό γιατρό, συμφωνήσαμε ότι το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του Τζίμμυ ήταν η ατέρμονη δραστηριότητα του. Το Veratrum Album (ο λευκός ελλέβορος) είναι γνωστό ότι βοηθάει ανθρώπους που παρουσιάζουν ακατάπαυστη δραστηριότητα. Αυτοί οι άνθρωποι ασχολούνται με κάτι για χάρη της ενασχόλησης και μόνο, σε τέτοιο βαθμό που οι ενέργειες τους μπορεί να γίνουν τελετουργικές. Ο Τζίμμυ, για παράδειγμα, κινιόταν και μιλούσε τόσο πολύ, ώστε συνέχιζε ακόμη και όταν δεν έπαιρνε απάντηση. To Veratrum έχει βοηθήσει πολλά άτομα που είναι τόσο υπερκινητικά που τους είναι αδύνατο να καθήσουν ακίνητα. Ο Τζίμμυ ενεργούσε σαν να είχαν ανοίξει κάποιο διακόπτη μέσα του, κάνοντας τον να μιλάει και να κινείται δίχως τελειωμό - και κανένας, πολύ λιγότερο ο Τζίμμυ βέβαια, δεν ήξερε πως να τον κλείσει. Ετσι, επανεξετάζοντας τα συμπτώματα του Τζίμμυ, άλλαξα την αγωγή και του έδωσα μία δόση Veratrum αυτή τη φορά.

Όταν η μητέρα του Τζίμμυ τον έφερε πάλι για να τον δω δύο μήνες αργότερα, είχε μείνει έκθαμβη από τις αλλαγές. Δύο μέρες αφ' ότου είχε πάρει το Veratrum, η υπερκινητικότητα σταμάτησε. Ακόμα και ο δάσκαλος του Τζίμμυ κάλεσε τη μητέρα του να ρωτήσει τι του είχε κάνει.

Ο Τζίμμυ δεν μουρμούριζε, ούτε μιλούσε συνέχεια πλέον. Δεν είχε κλέψει τίποτα. Δεν φλυαρούσε πια προς τα άλλα παιδιά τη νύχτα. Η μητέρα του μπορούσε να τον πάρει για ψώνια χωρίς φόβο ότι θα περιπλανηθεί και θα χαθεί.

Σήμερα, δύο χρόνια μετά, ο Τζίμμυ συνεχίζει να είναι καλά. Δεν χρειάσθηκε συμπληρωματική ομοιοπαθητική θεραπεία.

Η Σέρι, 16 ετών, διαγνώσθηκε με Διαταραχή Ελαττωματικής Προσοχής και παραπέμφθηκε σε μένα για ομοιοπαθητική θεραπεία από τον οικογενειακό της γιατρό. Επαιρνε Ritalin από την έκτη δημοτικού, όταν ήταν 12 ετών. Όταν τη ρώτησα πότε άρχισε το πρόβλημα, μου είπε ότι θυμάται ότι την είχαν βγάλει έξω από την τάξη στο νηπιαγωγείο επειδή μιλούσε υπερβολικά. Μία θεία κι ένας εξάδελφος είχαν επίσης διαγνωσθεί ως υπερκινητικοί, και ο πατέρας της και μία θεία από τη μητέρα της έπαιρναν θεραπεία για μανιοκατάθλιψη.

Χωρίς το Ritalin, η Σέρι ήταν ανίκανη να εστιάσει την προσοχή της. Εύκολα μπορούσε να αποσπασθεί από θόρυβο ή κίνηση. Αυτή η αδυναμία να συγκεντρωθεί της προκαλούσε πρόβλημα στις διάφορες εξετάσεις της. Ακόμη, η Σέρι ονειροπολούσε κατά τη διάρκεια της οδήγησης.

Παραπονέθηκε ότι μιλούσε χωρίς να σκέπτεται.. Παρά το ότι έλεγε στον εαυτό της ότι πρέπει να είναι ήσυχη, ξεφουρνιζε τις σκέψεις και τα αισθήματα της χωρίς έλεγχο. Δεν μπορούσε να συγκρατηθεί. Μερικές φορές αυτό της ήταν ενοχλητικό, αν και τις περισσότερες φορές είχε μικρή, ή και καμία, συναίσθηση αυτής της συμπεριφοράς της εκτός αν οι φίλοι ή η οικογένεια της της την υποδείκνυαν. Ηταν σαν να της έλειπε, κατά κάποιο τρόπο, η αυτολογοκρισία ή η αυτοεξέταση. Μιλούσε πολύ δυνατά χωρίς να έχει τέτοια πρόθεση.

Η Σέρι ήταν ευγενική και με καλές προθέσεις, αλλά ήταν αφελής και μπορούσε να κάνει ανόητες ερωτήσεις, αν και ήταν έξυπνη και είχε καλούς βαθμούς στο σχολείο.

Η Σέρι περιέγραψε τον εαυτό της ως «αγχώδη». Περιεργαζόταν συνέχεια κάτι στα χέρια της, χτυπούσε τα δάχτυλα της ή έτριβε τα δόντια με τα νύχια της. Δεν μπορούσε να συγκρατήσει τα χέρια τηςρ πείραζε, αγκάλιαζε και τραβούσε τους άλλους, ενοχλώντας τους βέβαια. Πάντα κινούσε ασταμάτητα κάποιο μέλος του σώματος της και μερικές φορές ένιωθε να κυριεύεται από ένα ιδιαίτερο αίσθημα τόσο έντονο που έπρεπε να αρχίσει να χοροπηδάει τρέχοντας για να δώσει διέξοδο στη συσσωρευμένη ενέργεια της. Σ' αυτές τις περιπτώσεις είχε την επιθυμία να ουρλιάξει.

Όταν ρώτησα την Σέρι για τις τροφές που της άρεσαν, απάντησε ότι από μικρή αγαπούσε τις πίκλες που τις έτρωγε «απευθείας από το βάζο». Της άρεσε το αλάτι και τα λεμόνια και συχνά είχε δίψα για κρύα ποτά. Όταν τη ρώτησα περισσότερο για τη δίψα της, μου είπε ότι της άρεσε να πιπιλάει παγάκια.

Η Σέρι απεχθανόταν το Ritalin. Ποτέ δεν είχε νιώσει καλά τον εαυτό της όσο έπαιρνε το φάρμακο και επιπλέον της προκάλεσε εξανθήματα.

Βασισμένη σ' αυτά που μου είπε, έδωσα στη Σέρι μια δόση Veratrum Album. Αν και μερικά από τα ιδιαίτερα συμπτώματα της Σέρι ήταν διαφορετικά από αυτά του Τζίμμυ, η ουσία τους ήταν η ίδια. Και οι δύο είχαν μια συνεχή εσωτερική νευρικότητα που τους κρατούσε ενεργητικούς και ανίκανους να χαλαρώσουν. Ο Τζίμμυ κινιόταν νευρικά ενώ η Σέρι έπαιζε νευρικά τα χέρια της. Αυτός χτυπούσε τα δάχτυλα του' εκείνη έτριβε τα νύχια στα δόντια της. Η Σέρι είχε επίσης κάποια άλλα συμπτώματα χαρακτηριστικά των ανθρώπων που χρειάζονται Veratrum. Αυτά τα άτομα συχνά έχουν τη συνήθεια να πειράζουν τους άλλους σε υπερβολικό βαθμό, που δεν αρμόζει στις περιστάσεις και, όσο κι αν φαίνεται περίεργο, αυτά τα άτομα συχνά έχουν μια ισχυρή επιθυμία για ξινά φαγητά, όπως πίκλες και λεμόνια, για αλάτι και για παγωμένα ροφήματα. Τα παιδιά με Διαταραχή Ελαττωματικής Προσοχής μπορεί να χρειάζονται ένα από πολλά διαφορετικά ομοιοπαθητικά φάρμακα, επομένως ήταν κατά κάποιο τρόπο μια σύμπτωση ότι τόσο ο Τζίμμυ όσο και η Σέρι χρειάσθηκαν Veratrum.

Στην επανεξέταση της, πέντε εβδομάδες μετά την λήψη του φαρμάκου, η Σέρι μου είπε ότι πήγαινε καλά. (Είχε σταματήσει να παίρνει το Ritalin πριν αρχίσει την ομοιοπαθητική αγωγή). Οι βαθμοί της στο σχολείο ήταν καλοί, ενώ την προηγούμενη φορά που είχε δοκιμάσει να διακόψει το Ritalin είχαν αρχίσει να χειροτερεύουν. Είπε ότι βρήκε τον χώρο του πάρκινγκ για το αυτοκίνητο χωρίς γραπτές οδηγίες, κάτι που δεν μπορούσε να κάνει χωρίς το Ritalin. Δεν ήταν πια τόσο αγχώδης, ένιωθε περισσότερο ελεγχόμενη και οι φίλοι της της είπαν ότι δεν ήταν τόσο «τρελλή» όσο πριν. Δεν πείραζε, ούτε αγκάλιαζε, ούτε τραβούσε τους άλλους πια.

Τώρα είχε «φυσιολογική όρεξη» αντί για σποραδικές παρορμήσεις να φάει (πιθανά μια παρενέργεια του Ritalin) και είχε χάσει αυτή την ιδιαίτερη επιθυμία για πίκλες.

Δυόμιση μήνες αφ' ότου πήρε το Veratrum, μερικά από τα συμπτώματα της Σέρι επανήλθαν όταν έφαγε ένα σοκολατούχο γλύκισμα που περιείχε καφέ. Ο καφές είναι γνωστό ότι αντιδοτεί τα ομοιοπαθητικά φάρμακα, έτσι της έδωσα μια δεύτερη δόση Veratrum. Πέντε μήνες αργότερα χρειάσθηκε πάλι μια επανάληψη του φαρμάκου. Τώρα, επτά μήνες από τότε που άρχισα να τη βλέπω, η Σέρι εξακολουθεί να είναι καλά.

Δεν χάνει πια τον έλεγχο της συμπεριφοράς της. Αντιλαμβάνεται τον εαυτό της' καταλαβαίνει πότε η φωνή της γίνεται δυνατή και τότε τη χαμηλώνει. Λέει «είναι σαν να τράβηξε κάποιος τις κουρτίνες και να με άφησε να δω».

Γι' αυτούς που έχουν ανατραφεί με την ορθόδοξη ιατρική και τα φάρμακα της, αυτά τα αποτελέσματα μοιάζουν σαν μια απίθανη, φανταστική ιστορία. Αλλά για τον ομοιοπαθητικό, είναι κάτι που συμβαίνει καθημερινά. Πιστεύω ότι η ομοιοπαθητική έχει κάτι να προσφέρει στον αυξανόμενο αριθμό των οικογενειών που έχουν συμπεριφεριολογικά προβλήματα όπως η Διαταραχή Ελαττωματικής Προσοχής.

Τα υπερκινητικά παιδιά τείνουν να είναι υπερβολικά περίεργα και ίσως ευθύνονται μέχρι και για το ένα τρίτο των ατυχημάτων δηλητηρίασης.

Υπολογίζεται ότι 10% των παιδιών προσχολικής ηλικίας πάσχουν από Διαταραχή Ελαττωματικής Προσοχής, ενώ το ποσοστό πέφτει σε 4% στη σχολική ηλικία. Στις Η.Π.Α. 3-6% των παιδιών του Δημοτικού σχολείου παίρνουν σήμερα θεραπεία για Διαταραχή Ελαττωματικής Προσοχής, που αναφέρεται ότι είναι πολύ πιο συχνή στα αγόρια. Το ποσοστό των υπό φαρμακευτική αγωγή παιδιών διπλασιάζεται κάθε δύο με τέσσερα χρόνια από το 1971 και αυξήθηκε ιδιαίτερα στα κορίτσια και στους μαθητές Γυμνασίου.

Εχουν δυσκολία στη συναλλαγή με τους συνομήλικους τους, στην εκτέλεση εντολών, στην παρακολούθηση μιας ομιλίας και στη φροντίδα των προσωπικών τους αντικειμένων. Μπορεί να εμπλακούν σε συμπεριφορά επικίνδυνη για τη σωματική τους ακεραιότητα χωρίς να υπολογίζουν τις πιθανές συνέπειες.

Η είσοδος τους στο σχολείο, όπου το φυσιολογικά αναμενόμενο θα ήταν να κάθονται ήσυχα στο θρανίο τους και να συμπεριφέρονται κόσμια, συχνά πυροδοτεί ακραίες μορφές ανάρμοστης συμπεριφοράς. Δυσλεξία και άλλα μαθησιακά προβλήματα μπορεί επίσης να συνυπάρχουν με Διαταραχή Ελαττωματικής Προσοχής. Τα υπερκινητικά παιδιά είναι γενικά έξυπνα αλλά συχνά στο σχολείο τα τοποθετούν σε τάξεις θεραπείας παιδιών με ειδικά προβλήματα, όπως έγινε και με τον Τζίμμυ. Αν αφεθούν χωρίς θεραπεία, μερικά παιδιά θα απαλλαγούν από το πρόβλημα τους με την πάροδο του χρόνου τα άλλα θα γίνουν υπερκινητικοί ενήλικες.

Περιβαλλοντικοί παράγοντες, όπως τροφική αλλεργία, τοξίνες, φθορίζων φωτισμός, δηλητηρίαση με βαρέα μέταλλα, καφείνη και ζάχαρη έχει δειχθεί ότι παίζουν ρόλο σε μερικές περιπτώσεις Διαταραχή Ελαττωματικής Προσοχής.

Οι πιο συνηθισμένες «ορθόδοξες» θεραπείες στις Η.Π.Α. για παιδιά με Διαταραχή Ελαττωματικής Προσοχής είναι το Ritalin και το Dexedrine, και τα δύο αμφεταμίνες. Αυτά τα διεγερτικά έχουν παράδοξα ηρεμιστική επίδραση και αυξάνουν τη διάρκεια προσοχής μερικών παιδιών. Από ειρωνεία της τύχης, αυτά τα φάρμακα, όπως και τα ομοιοπαθητικά, χρησιμοποιούνται για να θεραπεύουν τα ίδια συμπτώματα με αυτά που προκαλούν. Αν και τα διεγερτικά βελτιώνουν τις απότομες αλλαγές της διάθεσης αυτών των παιδιών και την ικανότητα τους να διατηρούν την προσοχή, πολυάριθμες μελέτες απέτυχαν να αποδείξουν βελτίωση στην ικανότητα εκμάθησης, την εν γένει επίδοση ή τον έλεγχο του θυμού.

Συνηθισμένες παρενέργειες αυτών των φαρμάκων στα παιδιά είναι πονοκέφαλοι, ανορεξία και αϋπνία και, λιγότερο συχνά, ενούρηση, ευερεθιστότητα, κατάθλιψη, καθυστέρηση της ανάπτυξης και ηπατοτοξικότητα.

Ένα ποσοστό 20-25% των παιδιών με Διαταραχή Ελαττωματικής Προσοχής δεν δείχνουν καμμία ανταπόκριση στη θεραπεία με διεγερτικά. Όταν τα διεγερτικά δεν είναι αποτελεσματικά, μπορούν να συνταγογραφηθούν αντικαταθλιπτικά. Αυτά τα φάρμακα δεν προκαλούν σημαντική αλλαγή της εγκληματικής συμπεριφοράς κατά τη διάρκεια της εφηβείας. Ούτε οι βραχυπρόθεσμες μελέτες έχουν δείξει θετικές αλλαγές στις σχέσεις των παιδιών με Διαταραχή Ελαττωματικής Προσοχής με τα συνομήλικα τους.

Η ορθόδοξη ιατρική δεν έχει μακροπρόθεσμη επιτυχία στην αντιμετώπιση της υπερκινητικότητας. Μέχρι τώρα δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι τα διεγερτικά βελτιώνουν τη σχολική απόδοση. Μία μελέτη παρακολούθησε παιδιά με Διαταραχή Ελαττωματικής Προσοχής μέχρι την ενηλικίωση τους. Ασχετα αν έπαιρναν ή όχι φάρμακα, έμειναν περισσότερες φορές στην ίδια τάξη στο Γυμνάσιο και πέτυχαν λιγότερο στην εισαγωγή τους στο Πανεπιστήμιο (συγκριτικά με ομάδα φυσιολογικών παιδιών). Επιπρόσθετα, κάποιες έρευνες υποδεικνύουν ότι η αποτελεσματικότητα της θεραπείας με διεγερτικά για Διαταραχή Ελαττωματικής Προσοχής πιθανόν να ελαττώνεται μετά από μερικούς μήνες.

Η ομοιοπαθητική διαφέρει ριζικά από την ορθόδοξη ιατρική στη θεραπεία της υπερκινητικότητας στο ότι ένα άτομο μπορεί να χρειάζεται ένα ανάμεσα σε τριάντα ή και περισσότερα φάρμακα που ταιριάζει στα ιδιαίτερα συμπτώματα του ενώ η ορθόδοξη ιατρική βασίζεται σε δύο ή τρία φάρμακα. Η επιλογή του ομοιοπαθητικού φαρμάκου είναι αυστηρά εξατομικευμένη και εξαρτάται ολοκληρωτικά από τη μοναδικότητα της συμπτωματολογίας του ατόμου.

Κατά κανόνα τα παιδιά έχουν σαφή και ευδιάκριτα συμπτώματα. Μερικές φορές είναι τόσο ανήσυχα, ακόμη και όταν είναι στο γραφείο μου, που ανοίγουν τα συρτάρια μου ή τρυπώνουν κάτω από τα χαλιά. Εχω δει παιδιά να δίνουν γροθιές σε άλλα, να κλείνουν με ορμή τις πόρτες μέχρι να σπάσουν οι μεντεσέδες και να συζητάνε ότι θα σκοτώσουν. Ένα παιδί πρόσφατα έσπασε το φως της οροφής του γραφείου μου. Μία συμπεριφορά σαν κι αυτή είναι έξω από τη συνηθισμένη, κατά τον πιο επιεική χαρακτηρισμό, αλλά με οδηγεί στην επιλογή του σωστού ομοιοπαθητικού φαρμάκου.

Η υπερκινητικότητα είναι μια μόνο από τις πολλές διανοητικές και συναισθηματικές διαταραχές που η ομοιοπαθητική μπορεί να βοηθήσει. Πριν γίνω ομοιοπαθητική γιατρός, εργαζόμουν σε μονάδα κοινωνικής ψυχιατρικής και είχα απελπισθεί από τις παρενέργειες των φαρμάκων που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία ψυχικών ασθενειών όπως η κατάθλιψη και η σχιζοφρένεια. Ημουνα αποφασισμένη να βρω μια φυσική, αποτελεσματική εναλλακτική λύση απέναντι στα ψυχοφάρμακα. Τελικά τη βρήκα με τη μορφή της ομοιοπαθητικής και έχω θεραπεύσει εκατοντάδες ασθενών που έπασχαν από κατάθλιψη, άγχος και φοβίες και άλλα ψυχικά προβλήματα.

Έχοντας ολιστική προσέγγιση, οι ομοιοπαθητικοί δεν κάνουν τη συμβατική ιατρική διάκριση μεταξύ σωματικών και ψυχικών/συναισθηματικών διαταραχών. Όμως για να καταλάβει κανείς πως δρα η ομοιοπαθητική στην ψυχική σφαίρα, μπορεί να βοηθηθεί αν σκεφθεί τη φύση των αδρών ουσιών των ομοιοπαθητικών φαρμάκων. Οι ουσίες που βρίσκονται στη φύση δεν προκαλούν μόνο σωματικά συμπτώματα και προβλήματα, μπορούν να προκαλέσουν διανοητικά και συναισθηματικά προβλήματα κάθε είδους. Και εφ' όσον μπορούν να προκαλέσουν τέτοια συμπτώματα, τότε, με δεδομένη τη βασική ομοιοπαθητική αρχή ότι το όμοιο θεραπεύει το όμοιο, μπορούν επίσης και να τα θεραπεύσουν.

ʼσχετα από τα συγκεκριμένα συμπτώματα και άσχετα από το εάν η διανοητική και συναισθηματική διαταραχή προκλήθηκε από θλίψη, φόβο, ορμόνες, περιστάσεις της ζωής ή άλλους παράγοντες, έχω δει την ομοιοπαθητική να δρα εξίσου καλά, συχνά πολύ θεαματικά όπως με την υπερκινητικότητα του Τζίμμυ και της Σέρι, και να αποκαθιστά την ισορροπία στην ψυχή των ανθρώπων. Αντίθετα με τα αντικαταθλιπτικά, και κάθε σωματικό σύμπτωμα είναι επίσης πιθανό να υποχωρήσει, εφ' όσον η ομοιοπαθητική θεραπεύει το άτομο ως σύνολο.

Η ομοιοπαθητική είναι ακόμη σε πρώιμο στάδιο και μερικοί κλασσικοί γιατροί τη θεωρούν αγυρτεία. Στην Ευρώπη η κατάσταση είναι τελείως διαφορετική. Στη Γαλλία κάθε φαρμακείο έχει ομοιοπαθητικά φάρμακα. Στην Αγγλία πάνω από 42% των γιατρών παραπέμπουν ασθενείς σε ομοιοπαθητικούς.

Ο,τι και να λένε οι εκπρόσωποι της κατεστημένης ιατρικής, είναι σαφές για μένα ότι η ομοιοπαθητική άλλαξε τη ζωή του Τζίμμυ, της Σέρι και αναρίθμητων άλλων. Ποτέ δεν έχω δει άλλη θεραπεία, κλασσική ή με φυσικές μεθόδους, να επιφέρει τέτοιες βαθιές αλλαγές στο ανθρώπινο σώμα και την ψυχή.